Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
Mikroewolucja: jeśli trend się utrzyma, większość urodzonych za 80 lat będzie mieć przetrwałą tętnicę pośrodkową
10 października 2020, 04:47Zwiększona częstość występowania przetrwałej tętnicy pośrodkowej (ang. persistent median artery, PMA) to, wg naukowców, dowód na zmiany mikroewolucyjne zachodzące w ludzkim organizmie. Artykuł na ten temat ukazał się w Journal of Anatomy.
Osierocone szympansy mogą, podobnie jak ludzie, odczuwać skutki utraty matki przez całe życie
8 października 2020, 09:03Osoby osierocone w dzieciństwie mogą odczuwać tego konsekwencje przez całe życie. Często słabiej rosną i są w gorszym stanie zdrowia, niż rówieśnicy posiadający oboje rodziców. Seria badań wykazała, że takie negatywne zjawiska dotyczą też osieroconych szympansów.
SOFISM, czyli mikroskopia poza limitem rozdzielczości
7 października 2020, 10:32Zespół z Wydziału Fizyki UW we współpracy z naukowcami z izraelskiego Instytutu Weizmanna dokonał kolejnego ważnego odkrycia w dziedzinie mikroskopii. Na łamach czasopisma Optica naukowcy przedstawili nową metodę mikroskopii, która teoretycznie nie ma limitu rozdzielczości. W praktyce zespołowi udało się uzyskać cztery razy lepszą rozdzielczość niż wynikające z natury światła tzw. ograniczenie dyfrakcyjne, będące jedną z głównych przeszkód w obserwowaniu najmniejszych struktur biologicznych.
Patogeny występujące w tkankach otaczających zęby przyczyniają się rozwoju do raka kolczystokomórkowego jamy ustnej i przełyku
2 października 2020, 12:19Patogeny występujące w tkankach otaczających zęby przyczyniają się do rozwoju raka kolczystokomórkowego jamy ustnej i przełyku (ang. oral and pharyngeal squamous cell cancer carcinoma, OSCC). Jak się jednak okazuje, procesy mediowane przez te bakterie można zahamować za pomocą bakteriocyny zwanej nizyną.
Komputery kwantowe trafią pod strzechy dzięki grafenowym bolometrom?
2 października 2020, 11:50Grafenowe bolometry mogą całkowicie zmienić zasady gry na polu komputerów kwantowych, stwierdzają na łamach Nature fińscy naukowcy z Uniwersytetu Aalto i VTT Technical Research Centre of Finland. Stworzyli oni nowy detektor mierzący energię z niedostępnymi wcześniej dokładnością i szybkością. To może pomóc w rozwoju komputerów kwantowych i upowszechnieniu się tych maszyn poza laboratoria.
W czasie pandemii pasówka śpiewa jak dawniej. Mniej hałasu korzystnie wpływa na ptaki
25 września 2020, 11:49Wystarczyło kilka tygodni pandemii, by zamieszkująca Amerykę Północną pasówka białobrewa zaczęła śpiewać jak dawniej. Ten niewielki ptak powszechnie zamieszkuje amerykańskie miasta. Jednak coraz większe zanieczyszczenie hałasem powoduje, że samce muszą wydawać głośniejsze, mniej efektywne dźwięki, by przyciągnąć uwagę samic i odstraszyć rywali
Naukowcy porównali portret mumiowy z rekonstrukcją twarzy dziecka. Są podobne, ale na portrecie dziecko jest nieco starsze
24 września 2020, 11:18Dzięki badaniom tomografem komputerowym odtworzono twarz mumii dziecka z Egiptu okresu grecko-rzymskiego. Okazało się, że pasuje ona do dołączonego do ciała portretu mumiowego. Dziecko z portretu wygląda jednak na nieco starsze, niż było w momencie zgonu.
Sztuczna inteligencja diagnozuje zwyrodnienie stawów na lata przed pojawieniem się objawów
23 września 2020, 04:52Choroba zwyrodnieniowa stawów to najczęściej występujące schorzenie spośród wszystkich rodzajów zapaleń stawów. Obecnie diagnozuje się ją przede wszystkim na podstawie zdjęć rentgenowskich. Naukowcy z University of Pittsburgh oraz Carnegie Mellon University stworzyli algorytm sztucznej inteligencji, który diagnozuje to schorzenie wiele lat przed pojawieniem się objawów.
W wieku 30 miesięcy gwałtownie zmienia się znaczenie snu dla naszego mózgu
22 września 2020, 08:09Naukowcom udało się lepiej określić rolę snu w naszym życiu. Okazuje się, że w wieku około 30 miesięcy dochodzi do gwałtownego przemodelowania roli snu. Zmienia się ona z budowania mózgu na utrzymanie i naprawę.
